Circulaire Economie in Facility Management
|
|
Gastspreker was niemand minder dan Dr. Matt Tucker, een wereldwijd gerespecteerd en geprezen ambassadeur voor circulaire economie. Dr. Matt Tucker doet al twee decennia lang onderzoek op het vlak van werkplek- en facilitair management. Hij is zowel thuis in de academische wereld als in het bedrijfsleven. Dr. Matt Tucker is hoogleraar Workplace & Facility Management aan de Liverpool Business School (John Moores University) en tevens directeur onderzoek voor IFMA (International Facility Management Association).
De ‘Earth Overshoot Day’ viel dit jaar al op 1 augustus 2024. Dat is 1 dag vroeger dan het jaar voordien, maar in jaar 2000 was dat nog op 1 november en in 1986 viel de Earth Overshoot Day nog net binnen het jaar, t.t.z. op 31 december!
‘Earth Overshoot Day’ betekent dat we op die dag alles verbruikt hebben wat de wereld in een jaar kan hernieuwen. De resterende dagen van het jaar leven we als het ware ‘op krediet', putten we de bronnen uit zonder dat ze opnieuw aangevuld worden.
Maar het is nog veel erger gesteld wanneer we naar de ‘Country Overshoot Day’ kijken. Voor België viel die al op 23 maart; voor Nederland op 1 april en voor Groot-Brittannië op 1 juni 2024. België verbruikt het viervoudige van wat we hernieuwen; de USA verbruikt zelfs het vijfvoudige. “Er is een paradigmawissel nodig!” concludeert Dr. Matt Tucker. “Met meer dan 24.000 leden heeft IFMA hierin een belangrijke rol te spelen. Vanuit onze activiteit als Facility Managers zit het in ons DNA om circulariteit op te nemen in wat we doen voor en met gebouwen”.
Van lineaire naar circulaire economie
In het verleden hadden we te maken met een lineaire economie, die resulteerde in een grote afvalberg. Dan volgde de recyclage economie, waarbij de afvalberg op het einde van de gebruiksduur wel kleiner wordt, maar nog steeds aanzienlijk groot blijft. Recyclage verloopt vaak moeilijk, kost veel energie. Grootste struikelblok is dat producten niet of onvoldoende ontworpen zijn voor recyclage.
Circulaire economie verschilt van recyclage economie doordat het de gebruiksduur maximaal verlengt, in principe oneindig maakt. Alles blijft in omloop als product of teruggebracht tot materiaal/grondstof, wat mogelijk is doordat het ontwerp van producten daarvan uitgaat. “Afval vermijden vanuit het ontwerp is de basisregel voor circulaire economie” benadrukt Dr. Matt Tucker. “Door het terugwinnen van materialen geven we ze terug aan de Overshoot Day, schuiven we deze op naar het jaareinde”.
Het gelaagd gebouw
Dr. Matt Tucker bekijkt het gebouw van buiten naar binnen. De buitenschil heeft een gemiddelde levensduur van 90 jaar. De buitenschil biedt dan ook weinig kansen tot aanpassingen.
Heel anders is het gesteld met de diensten over een gemiddelde gebruiksduur van 15 jaar. De mogelijkheid om circulaire initiatieven te implementeren is hier is enorm. Facility Management neemt het voortouw.
De indeling van een gebouw en het ruimtegebruik wijzigen gemiddeld alle 5 jaar, afhankelijk van het gebruik.
De inrichting verandert soms dagelijks. Duurzaam inkopen is dan ook cruciaal voor het bereiken van een circulaire economie.
Circulair Facility Management
Facility Managers zijn de bewaarders van de bebouwde omgeving en kunnen materiaalkeuzes, gebruik en hergebruik binnen hun organisatie beïnvloeden.
Dr. Matt Tucker: “Facility Management is op zich circulair, omdat het gaat over het onderhouden en herstellen van dingen... Onderhoud is per definitie onderdeel van de circulaire economie”.
Voorbeelden van circulariteit in de FM-praktijk zijn de tapijttegels (sinds 1994), terugkoopregelingen die stimuleren om gebruikte producten terug te brengen voor hergebruik, ‘as a service’-formules (geen bezit, maar gebruik met max. flexibiliteit).
Cateringdienstverleners zoals Sodexo implementeren circulaire praktijken met als doel het food en non-food afvalstromen te elimineren.
Veel organisaties nemen afstand van hun kantoormeubilair, zelfs als de spullen nog in goede staat zijn, maar denken er niet aan ze een tweede leven te geven. Hergebruik en refurbishment bieden enorme kansen om grondstoffen en energie voor productie te besparen.
Leiderschap is de sleutel tot het verwezenlijken van circulaire economie. De topmanagers moeten de verankering van de circulaire economie in hun organisatie ondersteunen. De CFO moet inzien dat circulaire economie ook zakelijk zinvol is. Aankoopprocessen bieden daarvoor een belangrijke hefboom en zijn van strategisch belang.
Maak gebruik van het ReSOLVE FM Framework en het Circular FM Business Model Canvas om de transitie naar circulaire praktijken te begeleiden.
Zie ook:
https://ifma.foleon.com/research-reports/circular-economy-and-fm/?__hstc=152416742.9327380288de2eb8f38419726d272a4a.1729845966494.1729845966494.1729939269100.2&__hssc=152416742.2.1729939269100&__hsfp=598400173
https://www.resolvefm.com/
https://www.circulardesignguide.com/post/circular-business-model-canvas
